Shape Changing Textiles
In dit project is onderzocht hoe shape-changing textiles (stoffen die actief van vorm kunnen veranderen in interactie met de drager of de omgeving) kunnen worden ontworpen op basis van ecologische principes om duurzaam gedrag en welzijn te bevorderen. Samen met onderzoekers Pauline van Dongen en Anna Wetzel, hebben consortiumpartners AMOLF, het Ecomimicry Instituut, Next Nature Network en UNStudio shape-changing textiles benaderd vanuit sociaal-, ecologisch-, technisch- en designperspectief. Ook master studenten van WUR droegen bij aan dit onderzoek.
Een praktisch en theoretisch framework is gevormd rond research-through-design, more than human design en ecomimicry, en er is gezocht naar voorbeelden van ontwerp van materialen met shape-changing eigenschappen. Daarnaast is gekeken naar voorbeelden van shape-change in de natuur, waarbij ecologische processen vormverandering teweegbrengen. Een principe van natuurlijke shape-change is bijvoorbeeld hygromorfie: vormverandering op basis van vocht. Sterke hygromorfe eigenschappen worden o.a. gevonden in beukenbomen, een inheemse soort met een bepalende invloed op lokale ecosystemen. De beuk werd daarom een belangrijk onderwerp en inspiratiebron. Op basis hiervan zijn experimenten uitgevoerd en textiele samples ontwikkeld met materialen met hygromorfe eigenschappen, zoals 3D-printfialment met een hoge cellulose-content, houtfineer en papiergarens.
De shape-changing textile samples werden in een iteratief proces ontwikkeld, waarbij design-principes de technische en ecologische inzichten beïnvloedden, en vice-versa. Naast de technische- en functionele eigenschappen van de samples en hun mogelijke toepassing, is gekeken naar hun effect op de gebruiker en diens beleving van de reactie van het materiaal op de omgeving. In aanvulling daarop is een narratief ontwikkeld waarin niet de mens centraal staat, maar juist het ‘beyond-human’ of ‘more-than-human’ perspectief, dat steeds belangrijker wordt in design.
De resultaten van het onderzoek zijn gepresenteerd in een event op de Dutch Design Week. Daar is feedback opgehaald en is de basis gelegd voor vervolgonderzoek met een uitgebreid consortium.